Persoonlijke grenzen zijn de onzichtbare lijn die ‘mijn’ van ‘jouw’ scheidt: mijn gevoelens, mijn behoeften, mijn tijd, mijn lichaam. Mensen met duidelijke grenzen voelen zich veilig, gerespecteerd en compleet. Mensen met vage grenzen voelen zich vaak moe, wrokkig en verloren – omdat ze voor anderen leven en zichzelf vergeten.
Adverteren
De eerste stap naar gezonde grenzen is het erkennen van je behoeften. Vraag jezelf af: “Wat heb ik nu nodig?”, “Wat is belangrijk voor me?”, “Wat ben ik bereid op te geven en wat ben ik niet bereid op te geven?” Zonder dit inzicht is het onmogelijk om grenzen te stellen. Begin klein: “Ik wil 10 minuten alleen zijn”, “Het is belangrijk voor me om gehoord te worden.”
De tweede stap is leren ‘nee’ te zeggen. Voor velen is dit eng: het voelt alsof je de persoon afwijst en de relatie op het spel zet. Maar ‘nee’ is niet hetzelfde als de persoon afwijzen; het is jezelf respecteren. Spreek duidelijk, kalm en zonder excuses: “Nee, ik kan je vandaag niet helpen”, “Nee, ik voel me niet op mijn gemak om hierover te praten.” Je hebt alle recht.
Stap drie is reageren op grensoverschrijdingen. Als iemand je “nee” negeert, blijf dan niet stil. Zeg: “Als je X doet, voel ik me ongemakkelijk. Doe dat alsjeblieft niet.” Als de grensoverschrijding aanhoudt, beperk dan het contact. Gezonde relaties zijn gebaseerd op wederzijds respect, niet op zelfopoffering.
Stap vier is het loslaten van schuldgevoelens. Velen zijn bang voor grenzen omdat ze denken: “Als ik aan mezelf denk, ben ik egoïstisch.” Maar zelfzorg is geen egoïsme, het is een noodzaak. Zoals ze in de luchtvaart zeggen: “Zet eerst je eigen zuurstofmasker op, en doe het dan pas bij je kind.” Je kunt anderen niet geven wat je zelf niet hebt.
